Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Carlina hispanica

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Fouito-diéu

Carlina hispanica

Asteraceae Compositae

Nom en français : Carline d'Espagne.

Descripcioun :
Pichoto e poulido cardelino que fai de flour coumpausado en pinceloun (courimbo de 3 à 5 "capitule") emé de bratèio d'un jaune viéu. De nouta que lou fouito-diéu èro counfoundu, i'a gaire, emé Carlina corymbosa que trachis en Corso e Mieterrano. La subsp. de Prouvènço se dis hispanica.

Usanço :
Dèu agué li mémis usanço que Carlina vulgaris. En Sicilo li jòuini cambo de Carlina corymbosa, levado de sis espino e pelado soun boulido e manjado emé d'òli d'óulivo e de vinaigre (frito peréu à Chipro).

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Carlina
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cardueae

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 12 à 25 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Tepiero seco - Ermas - Garrigo - Colo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Carlina hispanica Lam., 1785

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CCC
CC
CCC
CCC
R
c
ges

Iris foetidissima & Carlina hispanica

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Fouito-diéu emé uno autro planto

fotò